Bert Duijghuisen

Mijn vader, Bert Duijghuisen, was tijdens Market Garden, 19 jaar. Ik heb naar zijn verhalen over Market
Garden altijd met veel interesse geluisterd. Hij heeft zijn hele leven gewoond in Groesbeek aan de Cranenburgsestraat. In het dorp 'De Horst' en is daar bevrijd door de Amerikanen op 17 september 1944, aldus zijn zoon André.

Market Garden-17 september 1944

André Duijghuisen vertelt: "Voor mijn vader Bert en zijn broer Joep begon 17 september 1944 als alle andere dagen. Vroeg opstaan en met z'n tweeën de koeien melken. Het was een zonnige zondagmorgen. Beide jongens (Bert 18 en Joep 20) gingen na het melken weer naar bed, want het was nog vroeg.
In de loop van de ochtend werden ze opgeschrikt door ontploffende bommen. De regio werd gebombardeerd. Tijdens de bombardementen hebben ze met het gezin in de schuilkelder gezeten. Na de middag was de lucht vol van het geluid van veel vliegtuigen. Achter het huis van mijn vader stond iedereen te kijken naar al die parachutisten die uit de geallieerde vliegtuigen sprongen. De Duitsers schoten op de parachutisten maar sommigen kozen eieren voor hun geld, pakten hun spullen en vluchtten naar Kranenburg in Duitsland".

Zweefvliegtuig

"Achter het huis van mijn vader landde een 'glider', een zweefvliegtuig. Het was uit koers geraakt en een eind weg van het gebied waar de anderen terechtkwamen. Uit het zweefvliegtuig ziet mijn vader aan de ene kant twee soldaten wegrennen. Aan de andere kant stapt de piloot uit. Tijdens het uitstappen valt de piloot neer. Uren later als de rust weeergekeerd is, gaat mijn vader kijken. In het zweefvliegtuig bevindt zich een jeep. En hij ziet dat de piloot in zijn voorhoofd dodelijk getroffen is door een Duitse kogel", aldus zijn zoon André.

Drie parachutisten

"Uit een geraakt transportvliegtuig, dat over het huis vloog, sprongen drie parachutisten. Eén parachutist komt achter het huis van Bert in de weilanden terecht. Tijdens het neerdalen ziet mijn vader dat hij slingerend naar benden komt omdat de Duitsers op hem schieten. Na zijn landing graaft hij zich in in een wortelveld. Er is geen beweging meer te zien en iedereen denkt dat hij dood is".
"De andere twee komen verderop in de straat op de grond, precies waar de Duitsers liggen. Ze worden gevangengenomen en later in Kranenburg neergeschoten. Daar staat nu een herdenkingsmonument". 

In de schuilkelder

"De twee gevluchte soldaten uit de 'glider' zijn inmiddels bij het ouderlijk huis van mijn vader aangekomen (foto rechts). Ze verstoppen zich in de schuilkelder. Na een tijdje als het weer rustig geworden is, spoedden enkele van mijn vader's familieleden zich naar de soldaat in het wortelveld. Hij houdt zich voor dood. Maar één van de familieleden spreekt een beetje Engels en spreekt hem aan. De doodgewaande soldaat met zeven kogelgaten in zijn arm, kijkt op: hij leeft nog. Ze nemen hem mee naar de schuilkelder. Daar aangekomen vertrouwt hij het  niet en gaat met zijn geweer in de aanslag de kelder in. Daar treft hij zijn landgenoten. Ze vallen elkaar huilend in de armen. Met z'n drieën vertrekken ze richting Groesbeek op weg naar de Amerikaanse eenheden. Mijn vader heeft nooit meer iets van ze gehoord en wist niet wie het waren", aldus André.

2017

"Toen wij in 2017 het huis van mijn vader opruimden, omdat hij naar een verzorgingshuis ging, vond ik een bajonet uit de Tweede Wereldoorlog. In de schede van de bajonet was een naam gekrast: Bryant.
Na maanden speurwerk heb ik de soldaat gevonden van wie de bajonet was. Zijn naam is Nelson Bryant. Hij was bij de operatie Market Garden parachutist van de 82ste Airborne Divisie-508ste regiment, D-compagnie". Hij is gesprongen op 17 september 1944 bij de Wylerbaan in Groesbeek".

Martha's Vineyard

André vertelt ook: "Nelson Bryant (foto rechts) en zijn vrouw woonden in Martha’s Vineyard in het oosten van de Verenigde Staten. We hebben ze bezocht in 2017 en 2019. Bij ons eerste bezoek hebben we de bajonet aan hem teruggegeven. Dat was een heel bijzondere ontmoeting".
"Nelson vertelde mij dat hij heeft gevochten bij D-Day, tijdens het Ardennen-offensief en Market Garden.
Nelson's taak was om het landingsgebied rondom Groesbeek veilig te stellen voor nieuwe droppings en landingen van de Amerikanen. Nelson en twee anderen kregen hevige tegenstand van de Duitsers. In een gevechtspauze waren ze met z’n drieën aan het uitrusten tegen een wegverhoging vlakbij een boerderij. De middelste soldaat, Carl (Wally) Bergstrom, zette uitgeput zijn helm af om even bij te komen. Nelson zei tegen hem: 'Doe dat niet, het is veel te gevaarlijk hier'. Wally luisterde niet. Enkele minuten later hoorden ze een knal. Een Duitse sluipschutter trof Wally dodelijk in zijn voorhoofd. Wally is begraven op de Amerikaanse begraafplaats in Margraten".

Vriendelijk en behulpzaam

"Nelson herinnert zich de inwoners van Groesbeek als vriendelijk en behulpzaam. Ondanks alle gevechten probeerden de burgers gewoon door te gaan met hun leven: de was werd gedaan en de huizen werden gepoetst. Ze lieten zich niet wegjagen"
"Nelson vertelde mij ook nog, dat ze op een gegeven moment z’n honger hadden, dat hij van een boerderij twee konijnen had meegekregen om te slachten. Toen hij met beide konijnen in zijn hand wegliep, stonden twee kinderen heel beteuterd door het raam te kijken", aldus André Duijghuisen.

Bij het overlijden van Nelson Bryant

André Duijghuisen meldt dat Ruth Kirchmeier (Ruth is de vrouw van Nelson Bryant) hem heeft  bericht, dat Nelson op zaterdag 11 januari 2020, op 96 jarige leeftijd is overleden. André schrijft ons:
"Wij kijken terug op mooie herinneringen, die we hebben van de twee bezoeken aan Nelson en Ruth. Het eerste bezoek in 2017 om het bajonet terug te brengen en in 2019 om hem nog een keer te ontmoeten. Nelson en Ruth zijn geweldige mensen. Zijn verhalen over de tweede wereld oorlog zullen we niet vergeten. Bijzonder is dat wij in de Martha's Vineyard Times vermeld worden. Ook Nelson en Ruth vonden het bijzonder om zijn verloren bajonet terug te krijgen. Ik bedank Nelson voor wat hij gedaan heeft in de WWII, om onze vrijheid van nu mogelijk te maken".

In de Martha Vineyard Times wordt Nelson Bryant herinnerd. Het artikel is hier >> te lezen