Direct contact? Mail ons: info@oorlogsverhalen.com

Home > Thema's > Bevrijding Nederland

Bevrijding Nederland

Het heeft van september 1944 tot juni 1945 geduurd voordat heel Nederland van de Duitse overheersing was verlost. Daarbij zijn vele tienduizenden militairen en burgers omgekomen doordat de Duitse troepen fel weerstand bleven bieden aan de opmars van de geallieerde bevrijders.

Zuid-Nederland

Het zuidelijke deel van Nederland beneden de grote rivieren werd bevrijd in de herfst van 1944. Op 12 september 1944 trokken de Amerikanen Zuid-Limburg binnen en werden de eerste Nederlandse gemeenten bevrijd, Eijsden, Mesch, Mheer en Noorbeek. Op 13 en 14 september 1944 werd Maastricht bevrijd.

Operatrie Market Garden

Operatie Market Garden was een risicovol plan van de geallieerde troepen om in een keer de grote rivieren over te steken en zo Duitsland binnen te trekken. Nederland zou hierbij dan ook bevrijd worden. Market Garden duurde van 17 tot 25 september 1944. Het eindigde in een Duitse overwinning bij de Slag om Arnhem. De geallieerde troepenopmars om Nederland boven de grote rivieren te bevrijden was voorlopig tot stilstand gekomen. In november 1944 werd het resterende deel van Nederland bezuiden de rivieren bevrijd, met uitzondering van het gebied ten oosten van de Maas.  
Kaart Nederland rechts: video-animatie van het NIHM van de stapsgewijze bevrijding van Nederland.

Slag om de Schelde

De havenstad Antwerpen was belangrijk om in handen te komen van de geallieerden om te dienen als toevoerhaven van militairen en materieel om zo de opmars van de bevrijders verder mogelijk te maken. Hiervoor was het noodzakelijk om de Schelde op de Duitsers te heroveren.
Bij de Slag om de Schelde in het najaar van 1944 is hevig gevochten omdat de Duitsers heftige tegenstand boden.  Het was een van de zwaarste operaties uit de Tweede Wereldoorlog. De Slag om de Schelde kostte bijna 10.000 mensen het leven, waaronder 2283 burgers en eindigde op 8 november 1944.

Slag om Overloon

De bevrijding van de linker Maasoever ging gepaard met de grootste tankslag op Nederlands grondgebied: de Slag om Overloon. Aanvankelijk wisten de Duitsers nog enig terrein westwaarts te winnen. Maar uiteindelijk verloren de Duitse troepen ook deze slag. Op 3 december 1944 werd Blerick als laatste plaats aan de Maas  door het Britse leger bevrijd. Roermond en Venlo moesten echter nog tot 9 maart 1945 wachten op de bevrijding door het Amerikaanse leger.

Noord-Nederland

Het noordelijke deel van Nederland is in de lente van 1945 bevrijd. het was een gevolg van de militaire ontwikkelingen buiten Nederland. Op 7 maart 1945 veroverden de geallieerden de Ludendorffbrug over de Rijn bij Remagen in Duitsland. Daarna boog een deel van de Brits-Canadese legers af naar Oost-Nederland. Op 23 maart 1945 veroverden de geallieerden na hevige gevechten Dinxperlo en Elten. Bij de bevrijding van de stad Groningen van 14-16 april 1945 boden enkele duizenden fanatieke Duitse en Nederlandse SS'ers felle tegenstand. Daarbij ging de noordkant van de Grote Markt in vlammen op. 

West-Nederland

Het westen is het laatste deel van Nederland dat wordt bevrijd. De geallieerden waren terughoudend om de vesting Holland aan te vallen omdat de bezetter zich daar goed verschanst had achter de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Met voedseldroppings eind april 1945 (Operatie Manna) probeerde men de ergste hongersnood, die in West Nederland heerste, te lenigen. Op 4 mei 1945 gaven de Duitsers in Nederland zich onvoorwaardelijk over en konden de geallieerden eindelijk West-Nederland binnentrekken.

Waddeneilanden

Op het eiland Texel maakten 800 Georgiërs deel uit van het Duitse leger, deels vrijwillig, deels gedwongen. Op 5 april 1945 kwamen zij in opstand tegen de Duitsers. Hun opstand werd door het Duitse leger na vijf weken strijd neergeslagen. Hierbij kwamen 565 Georgiërs, 120 Texelaars en 800 Duitsers om. De Duitsers waren op Pas op 20 mei 1945 bevrijdden Canadese militairen het eiland. De 228 Georgiërs die de opstand hadden overleefd werden uitgeleverd aan de toenmalige Sovjet-Unie.
Het waddeneiland Schiermonnikoog werd als laatste bevrijd: op 11 juni 1945 werden de laatste 600 man Duitse troepen op Schiermonnikoog door de Canadezen ontwapend en afgevoerd.

Cijfers NIOD omgekomenen bij bevrijding Nederland

Het Nederlands Instituut van Oorlogsdocumentatie NIOD schat het aantal omgekomenen bij de bevrijding van Nederland tussen 50.000 en 56.000, alsvolgt onderverdeeld:
Tijdens de bevrijding van Nederland verloren 23.000 burgers door oorlogshandelingen het leven.
Bij de gevechten tijdens de bevrijding van Nederland kwamen ongeveer 13.000 geallieerden om het leven.
- Aan Duitse zijde sneuvelden tussen 15.000 en 20.000 militairen.

Bronnen:
NIOD, WO2, Wikipedia


Meer informatie

  • De nieuwssite nu.nl heeft een video gemaakt met originele beelden van de bevrijding van Nederland. Deze reportage is hiernaast te zien.
     
  • Verhalen over de bevrijding van Nederland zijn ook te lezen in de serie Mijn Bevrijding. Klik hier >>
     

HIERONDER: VERHALEN OVER DE BEVRIJDING VAN NEDERLAND

Piet Arkenbout
Nederland - Bevrijding Nederland

Piet Arkenbout

Ik sta met mijn opa Piet (85) van moederskant aan het begin van de Haarlemmerdijk, de buurt waar hij is geboren en de Tweede We...

Lees verder
Ria Beekman-Schox
Nederland - Bevrijding Nederland

Ria Beekman-Schox

Ria Beekman-Schox is geboren in 1935 in Rotterdam. In 1943 overleefde zij en haar ouders het zogenaamde vergissingsbombardement...

Lees verder
Arend Jan van den Berg
Nederland - Bevrijding Nederland

Arend Jan van den Berg

Arend Jan van den Berg is geboren in 1933. Hij heeft heel heldere herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog in Geleen. Voor zijn...

Lees verder
Theo Boudeling
Nederland - Bevrijding Nederland

Theo Boudeling

Het oorlogsverhaal van Theo Boudeling, die die in Zeeland woont. Als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt is hij net zes jaar oud....

Lees verder
Harm Detz
Bevrijding Nederland

Harm Detz

Oorlogsverhaal van Harm Detz uit Moergestel. Harm Detz, 96 jaar, vertelde ondanks zijn handicap (Harm heeft keelkanker gehad),...

Lees verder
Bert Duijghuisen
Nederland - Bevrijding Nederland

Bert Duijghuisen

Mijn vader, Bert Duijghuisen, was tijdens Market Garden, 19 jaar. Ik heb naar zijn verhalen over Market Garden altijd met veel...

Lees verder
Tiny Jacobs
Nederland - Laatste ooggetuigen Tweede Wereldoorlog

Tiny Jacobs

Het oorlogsverhaal van Tiny Jacobs, die de Duitse bezetting als kind meemaakte in het Brabantse Neerkant vlak bij de Peel. Onda...

Lees verder
Riny Jannink-Sibum
Nederland - Bevrijding Nederland

Riny Jannink-Sibum

Riny Sibum uit Dordrecht is 7 jaar als zij op weg van school naar huis getroffen wordt door een bom die is afgeworpen door een...

Lees verder
Jan Jansen
Nederland - Bevrijding Nederland

Jan Jansen

Jan Janssen werd op 22 november 1937 geboren in Heteren. ongeveer 15 km. ten westen van Arnhem. Hij heeft nog heldere herinneri...

Lees verder
Willem Kaspers
Nederland - Bevrijding Nederland

Willem Kaspers

Het oorlogsverhaal over verzetsman Willem Kaspers. Hij is bij de bevrijding van Zutphen om het leven gekomen. Zijn kleinzoon Ha...

Lees verder
Lammie Kosses-Drenth
Nederland - Laatste ooggetuigen Tweede Wereldoorlog

Lammie Kosses-Drenth

Het Oorlogsverhaal van Lammie Kosses Drenth. Op 10 december 1944 beviel Lammie van een dochter. De vader was de bij hen onderge...

Lees verder
Rikkert Harm Lalkens
Nederland - Laatste ooggetuigen Tweede Wereldoorlog

Rikkert Harm Lalkens

Het oorlogsverhaal van Rikkert Harm Lalkens. Hij wordt op 27 juli 1930 geboren in Garrelsweer (Gr) en is het derde kind van het...

Lees verder
Hans en vader Frits Nieuwenhuijsen
Nederland - Laatste ooggetuigen Tweede Wereldoorlog

Hans en vader Frits Nieuwenhuijsen

Het oorlogsverhaal van Hans Nieuwenhuijsen over hem en zijn vader, verzetsman Frits Nieuwenhuijsen, in de Tweede Wereldoorlog,...

Lees verder
Riet de Rooij-Colet
Holocaust

Riet de Rooij-Colet

Mijn leven als kind in de Tweede Wereldoorlog begon toen ik zeven jaar was. Ik woonde in Eindhoven. De eerste twee jaar waren t...

Lees verder
Bernard Schut
Nederland - Bevrijding Nederland

Bernard Schut

Bernard Schut heeft als jongetje de Duitse bezetting meegemaakt in Den Haag. Zijn herinnering heeft hij in dichtvorm beschreve...

Lees verder
Annie Schuurmans-Konings
Bevrijding Nederland

Annie Schuurmans-Konings

Annie Schuurmans-Konings is 14 jaar als zij in Den Bosch in oktober 1944 de bevrijding meemaakt. Zij heeft haar verhaal op schr...

Lees verder
Klaas Snel
Nederland - Bevrijding Nederland

Klaas Snel

Klaas Snel, Arie de Waal en Jakob Brands waren verzetsmensen in het Noordhollandse Huizen. Ze hadden een plan bedacht om te voo...

Lees verder
Fons Vossen
Nederland - Bevrijding Nederland

Fons Vossen

Na de oorlog heeft Fons Vossen uit Nederweert zijn dagboekaantekeningen tot een verhaal verwerkt en in twee schriften genoteerd...

Lees verder
Jan-Theo Werners
Nederland - Laatste ooggetuigen Tweede Wereldoorlog

Jan-Theo Werners

Het oorlogsverhaal van Jan-Theo Werners. Als verwoed amateur-filmer maakte hij met zijn camera unieke beelden van de Duitse inv...

Lees verder
Frouke van der Zee-Miedema
Nederland - Arbeitseinsatz

Frouke van der Zee-Miedema

Frouke wordt op 4 augustus 1934 geboren in het gezin van Gerrit Miedema (1899) en Pierkje Faber (1903) in Witmarsum (Frl.) Ze i...

Lees verder
Mina en Melle Zwerver
Nederland - Laatste ooggetuigen Tweede Wereldoorlog

Mina en Melle Zwerver

Meint, Rienk en Anje zijn drie kinderen uit het gezin Zwerver. Ze kwamen alle drie om het leven tijdens de Tweede Wereldoorlog....

Lees verder