Lex van Gunsteren
Het oorlogsverhaal van Lex van Gunsteren. Hij werd in Den Haag geboren op zondag 9 oktober 1938. Als kind maakte hij in Wassenaar de Tweede Wereldoorlog mee. Aan het einde van de oorlog moesten ze verhuizen vanwege de lanceerinrichtingen van de Duitse V2 raketten.
Lex (foto boven) vertelt: “Kort na het uitbreken van de oorlog verhuisden wij naar Stoeplaan 1, een grote villa tegenover de kerk De Goede Herder, in Wassenaar. In dat huis zijn wij gebleven tot eind zeventiger jaren.
Als de oorlog uitbreekt ben ik 1 ½ jaar. Een zondagskind, dat wil zeggen een gelukskind. Geluk heb ik inderdaad gehad. In de beschieting van onze auto in september 1944 was ik de enige van de vijf inzittenden die er ongedeerd uit kwam”.
Lanceringen V-1 raketten
Lex vervolgt: "In de zomer van 1944 namen de V1-lanceringen, die in de omgeving van ons huis in Wassenaar plaats vonden, sterk toe. Soms viel de raket terug en sloeg dan een flinke krater in de bodem. Maar het grootste gevaar dat onze moeder vreesde was dat de lanceerlocaties doelwit zouden worden van bombardementen van de geallieerden. Die vrees was terecht, zoals later is gebleken uit het bombardement van het Bezuiden Hout in Den Haag. Daarom werd besloten naar naar Leiden te verhuizen".
Foto rechts: een V1 raket
7 september 1944-beschieting
Lex kan zich de verhuizingsrit nog herinneren als de dag van gisteren. Hij vertelt: "Op de zonnige namiddag van 7 september 1944 vond een verhuis-rit plaats met onze auto, een grijze Fiat.
Vijf inzittenden. Voorin: links onze vader aan het stuur, ik in het midden en mijn zus Mies rechts.
Achterin: mijn broer Herman en de verpleegster diacones, die mijn grootvader Van Gunsteren tot zijn overlijden had verzorgd. Onze moeder en broer Frans waren in Wassenaar achter gebleven. De overige ruimte in de auto werd ingenomen door levensmiddelen"
Engels jachtvliegtuig
Lex vervolgt: "De rit ging via boer Van ‘t Hul in de Haarlemmermeer. Toen wij het punt naderde waar nu de A4 en de A44 samen komen - de A4 was er toen nog niet - , verscheen een Engels jachtvliegtuig in de lucht dat zeker zou gaan schieten op een grijze auto die vanuit de lucht niet van een legerwagen was te onderscheiden. Onze vader wilde daarom schuilen onder het viaduct van de A44, maar daar stond al een Duitse militaire wagen. Daarnaast gaan staan met een auto vol levensmiddelen was natuurlijk de Goden verzoeken, dus reden we nog een eindje door. Op voldoende afstand van het viaduct stopte onze vader om te kijken wat de vliegtuigen gingen doen. Vrijwel meteen nadat hij was uitgestapt, riep hij “Ze komen!” Toen de mitrailleurs begonnen te knetteren, maakte ik mij zo klein mogelijk, want de kogels vlogen om mijn oren. De auto vloog in brand".
Dode en gewonden
Lex van Gunsteren: "Mies en ik kropen de auto uit. Zij had daar meer moeite mee dan ik, want ze had een kogel door een voet gekregen, evenals onze vader die ook door een kogel in een voet was getroffen. Een ogenblik later begon Herman luidkeels te schreeuwen. Onze vader hinkelde op zijn niet geraakte voet naar het achterraampje, sloeg dat in met een vuist en trok Herman door het raam naar buiten. Herman was getroffen aan beide benen. Een kogel was boven de hiel dwars door zijn onderbeen gegaan, waardoor later dat been slechts vertraagd kon groeien en er een steeds dikker blok onder zijn schoen moest worden gemaakt. Van de andere voet waren drie tenen afgeschoten. De verpleegster was door kogels in het hoofd en de buik op slag dood".
"De auto brandde verder uit in een plas bloed op de straat. Ik werd door een boerin naar haar nabij gelegen boerderij gebracht. Daar kreeg ik een glas melk. Hoe de drie gewonden naar het ziekenhuis werden afgevoerd heb ik daardoor slechts gedeeltelijk gezien".
"In de maanden die volgden konden onze vader en Mies redelijk snel herstellen van hun verwondingen. Maar Herman, nog geen vier jaar oud, kreeg het heel zwaar te verduren gedurende de drie maanden die hij in het ziekenhuis heeft moeten blijven", aldus . Lex van Gunsteren 81 jaar later.
Epiloog
De Duitse bezetter had in deze periode in Den Haag en Wassenaar nieuwe, geavanceerde raketten geplaatst: de V2 (foto rechts). Deze raketten vlogen met een veel hogere snelheid, omdat ze aangedreven werden door een raketmotor. Dit in tegenstelling tot de V1, die over een veel tragere dieselmotor beschikte.
Lex van Gunsteren: "Op 8 september 1944 werden door de Duitsers vanuit vanuit Wassenaar twee V2 raketten op Engeland gelanceerd. Dit veroorzaakte in Engeland grote onrust. Het was een nieuwe dreiging van het naziregime van Hitler. Dit was ook op het moment dat na Brussel ook Antwerpen veroverd was door de geallieerden. En toen kwam de V2 als een duveltje uit een doosje", zo vertelt Lex van Gunsteren.
"De verhuizing naar Leiden was precies op tijd" zo vervolgt Lex 81 jaar later, " want op 13 september 1944 viel de RAF (de Engelse luchtmacht) een V2 lanceerplaats aan in Wassenaar. Lex vervolgt: "Wassenaar speelde in die weken in september 1944 een cruciale rol. Allereerst natuurlijk omdat van daaruit de V2’s gelanceerd werden. Onder de grootste geheimhouding hadden de Duitsers de aanvoer en de lancering van de V2’s weten te verbergen. Om redenen van geheimhouding hadden de Duitsers, op maandag 9 september de dag na de eerste lancering, al de ontruiming van Wassenaar-Zuid bevolen".
Bombardementen van de RAF
Lex van Gunsteren: "De evacuatie van Wassenaar-Zuid was op zondag 12 september voltooid, zo vernam de inlichtingendienst in Engeland. Om de weg vrij te maken voor latere bombardementen op de plaatsen waar de V2’s en de voertuigen waren verstopt, kwam de RAF al op woensdag 13 september, op aanwijzing van de inlichtingendienst, met 32 jachtbommenwerpers in actie en viel het luchtafweergeschut in Wassenaar met boordwapens aan".
Afweer tegen de Duitse raketten
De Britten verdedigden zich met luchtafweer vanaf de grond, als Duitse V1 en V2-raketten Engeland waren genaderd.
En ook door de inzet van snelle jachtvliegtuigen, zoals de Spitfires, die hoge snelheden konden bereiken en daarmee met mitrailleervuur de raketten konden raken. Een ander beproefde methode was om met een snelle Spitfire vlak naast de V2-raket te gaan vliegen en met een wip-beweging van de vleugels de raket uit koers te tippen. Verder werden op het vaste land van Europa, dus ook in Nederland, door geallieerde vliegtuigen bombardementen uitgevoerd om de lanceerplaatsen van de V1 en V2 raketten te vernietigen.