Loek Caspers

Het oorlogsverhaal van Loek Caspers. Zij was tijdens de Tweede Wereldoorlog actief in het verzet op de Utrechtse Heuvelrug.

De laatste verzetstrijders

In de televisie-special 'De Laatste Verzetsstrijders' van Andere Tijden (NTR/VPRO) vertelt Loek Caspers (foto rechts) haar verhaal.
Over waarom ze zich aansloot bij het verzet, vertelt Loek:. "Vanzelfsprekend dat je mensen hielp, dat deed je gewoon en zo was ik ook opgevoed." Loek was haar schuilnaam en zo noemt ze zich nog steeds. Ze was koerierster, bracht Joodse kinderen naar een veilig adres, was lid van een KP (knokploeg), vervoerde wapens en hielp geallieerde strijders. Na de oorlog studeerde ze geneeskunde, vertrok naar Engeland en werd anesthesist.

Joodse peuter naar veilige plek

Loek was negentien toen ze de driejarige Joodse peuter Carlo bij zijn ouders moest ophalen om hem naar een veilige plek te brengen. Kinderen bij hun ouders weghalen was een van de moeilijkste dingen. "Een brug of een spoorlijn opblazen was makkelijker", zegt ze daar nu over. "Mensen realiseren zich niet dat je voor het verzet geen opleiding had". Ook niet voor de emotionele kant ervan. Je moest bovendien creatief zijn. Zo had zij bij haar persoonsbewijs een foto van een Duitse frontsoldaat. Bij een controle in de trein vertelde ze dat hij haar verloofde was. Dat hielp. Haar tas met valse bonnen werd niet gecontroleerd. Ze herinnert zich nog de boze blikken van medepassagiers.

23 vrienden verloren

Tijdens de oorlog heeft Loek 23 vrienden verloren. Een van hen is Jan de Bloois, een Engelandvaarder die terugkeerde naar het bezette Nederland. Onder de schuilnaam Piet de Springer hielp hij geallieerden, die gestrand waren na de Slag om Arnhem, om te vluchten naar het vrije Zuid-Nederland. Daarnaast verzamelde hij inlichtingen. 
Op 30 december 1944 ging het fout. In Langbroek bezocht hij een huis waar de Duitsers net een inval hadden gedaan. De Bloois, 28 jaar oud, probeerde nog te vluchten, maar werd vlak voor het huis door de Duitsers doodgeschoten. Het laatste wat hij zei was: "Ik weet veel te veel. Ze krijgen me niet levend in handen"

Ontmoeting generaal Hackett

In 1967 maakte Jan van Hillo de documentaire 'Grensrechters in de Biesbosch'. Loek ontmoet daarin brigade-generaal John Hackett (foto rechts), die na de Slag bij Arnhem door haar naar een veilige plek is gebracht. Hij kende haar als Elsa, haar andere schuilnaam. In het fragment over Hackett vertelt Loek over deze gebeurtenis en zien we een deel van de documentaire.

Conflict over onderduiker

Loeks persoonlijke archief in het Regionaal Historisch Centrum Zuidoost Utrecht haalt ook herinneringen bij haar naar boven over een conflict rondom onderduikers. "Het was echt niet allemaal pais en vree." Een echtpaar in de buurt had vier Joden in huis. De man des huizes werd verliefd op de beeldschone Joodse dochter en zijn vrouw betrapte ze op heterdaad. Loek vertelt over de gevolgen.

Na de oorlog

Loek is na de oorlog secretaris geweest van de Nationaal Federatieve Raad van het Voormalig Verzet Nederland en van de Stichting Samenwerkend Verzet 1940-1945. Loek schreef meerdere boeken over de oorlog waaronder 'Vechten voor Vrijheid' over het verzet op de Utrechtse Heuvelrug. Zij vindt het belangrijk dat mensen die hun leven hebben gegeven niet worden vergeten.
"En ook nu zullen we waakzaam moeten blijven", aldus Loek. "Om ons heen zien we nu weer dingen die aan die periode herinneren. We zien een toenemend racisme en intolerantie tegenover vreemdelingen."
Loek Caspers is op 8 augustus 2019 overleden. Ze is 95 jaar geworden.

TV-special De Laatste Verzetsstrijders.

De televisie-special van Andere Tijden waarin Loek Caspers en ook andere verzetsstrijders aan het woord komen, is hiernaast te zien (Afspelen: klik op de foto rechts). In het programma komen de laatste nog levende verzetsstrijders uit de Tweede Wereldoorlog aan het woord. Ze waren koerier, hielpen onderduikers, pleegden overvallen. Ze vertellen over de vanzelfsprekendheid waarmee ze met gevaar voor eigen leven stelling namen tegen de bezetter. Maar ook over verlies, twijfels en angsten. En na de oorlog moest iedereen gewoon weer verder, voor zover dat nog kon.