Ruud van Leeuwen
Over de gewelddadige bersiap-periode van oktober 1945 tot eind 1947 in voormalig Nederlands-Indië is in ons land weinig bekend. Ruud van Leeuwen was toen 14 jaar en woonde in Soerabaja en overleefde het maar net.
Bij het begin van de bersiap wordt op het Oranje Hotel in Soerabaja wordt de Nederlandse driekleur neergehaald. Een woedende menigte scheurt de blauwe baan er af, waardoor het de rood witte vlag van de Indonesiërs wordt. Jonge mannen met bamboe-speren vallen de Nederlanders aan. Hun fanatieke voorman heet Boem Tomo en verklaart openlijk de dood aan de Nederlanders. Hij schreeuwt letterlijk: “Ik zal mijn haar laten groeien en geen vrouw aanraken tot alle Nederlanders zijn vernietigd”.
Bloedige maandag
Maandag 15 oktober 1945 wordt later bekend als bloedige maandag. In Soerabaja beginnen razzia’s onder de daar wonende Nederlanders, die amper de Japanse concentratiekampen hebben overleefd. Ruud van Leeuwen is dan 14 jaar en zit op hun erf met 2 vriendjes te knikkeren als ze worden opgepakt...
Simpang Sociëteit
Ruud van Leeuwen wordt met honderden anderen naar de Hollandse Simpang Sociëteit (foto rechts) gebracht, die nu dienst doet als hoofdkwartier van opstandelingenleider en journalist Soetomo.
Ruud van Leeuwen is er getuige van moordpartijen door pemoeda's van met name Nederlandse vrouwen. Daarna moet hij met andere jongens de toiletten schoonmaken, waarbij hij tot zijn enkels in het bloed staat. Daar hebben zich ware afslachtingen voorgedaan. Bij vrouwen werden de borsten afgesneden, waarna ze doodbloedden. Ook vonder er onthoofdingen plaatst. Ruud van Leeuwen verklaart in de video, dat hij in een van de toiletten een afgehakt hoofd vond.
Werfstraat gevangenis
Ruud van Leeuwen en andere overlevenden worden vervolgens naar de Werfstraat gevangenis in Soerabaja getransporteerd. Daar moeten ze naar binnen rennen: dwars door een voor het gebouw verzamelde agressieve menigte, die bewapend is met messen, knuppels en speren, en daar de hollende gevangenen mee bewerken.
Op het nippertje wordt Ruud van Leeuwen samen met ruim 2.000 andere lotgenoten, ontzet door Jack Boer en 10 Ghurka-soldaten. Met een tank schieten ze een gat in de gevangenismuur en redden zo alle opgepakte Nederlanders van een wisse dood.
Gebouwen staan er nog steeds
De muur en de wachttorens van de voormalige Werfstraatgevangenis (foto rechts) staan er nog steeds. Ze zijn opgevrolijkt met kleurige muurschilderingen. Niets herinnert nog aan de gruwelen van de bersiap-tijd.
Het gebouw van de Simpang Sociëteit, waar destijds de moordpartijen plaatsvonden, is helemaal opgeknapt. Binnen ziet het er vredig uit. Er zijn ook nieuwe toiletten. Ze bevinden zich nog altijd op de plek waar toen de afgehakte hoofden lagen...
Meer informatie bersiap
Meer informatie over de bersiap is hier >> te vinden