Frans Klaas Rijper
Het oorlogsverhaal van dominee Sjouke Rijper en zijn zoons Klaas en Frans Rijper verteld door kleinzoon Frans Klaas Rijper en zijn dochter over hun gevangenschap en executie bij concentratiekamp Amersfoort tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Dominee Sjouke Rijper, zijn zoons Klaas en Frans Rijper en onderduiker Henk van Dijk zijn als gevangenen van Kamp Amersfoort in november 1944 gefusilleerd.
Predikant
Ds. Sjouke Rijper (foto rechts) werd geboren op 12 september 1884 in Amsterdam. Hij was gehuwd met Anna Margaretha Catharina Ros. Hij had zich na een loopbaan in het onderwijs en als predikant – in Argentinië en Nederland – als emeritus-predikant gevestigd in Amersfoort. Zijn zoon Frans werkte als volontair bij het kadaster en kwam daar in contact met de illegaliteit. Klaas Rijper, broer van Frans en Hendrik van Dijk – een bij hen verblijvende onderduiker – volgden Frans in het illegale werk. In hun woning verborgen zij wapens, hetgeen hun moeder wel wist, maar vader Rijper niet. Vader Sjouke bemoeide zich niet met zulke bijzonderheden, want hij beschouwde dergelijke activiteiten als een voor de hand liggende plicht. Klaas, Frans en Hendrik werden verraden en gearresteerd.
Executies
Nadat Kotälla, de kampbeul van Kamp Amersfoort, bevel had gegeven om Sjoukes beide zonen Klas en Frank, en ook Hendrik van Dijk te fusilleren, besloot hij ook de dominee niet te sparen. Wegens hulp aan onderduikers en het in huis verbergen van wapens werd hij op 16 november 1944 gearresteerd en op 28 november 1944 op de Leusderheide – nabij Kamp Amersfoort – gefusilleerd. De Stichting Herdenkingsstenen Amersfoort zal ook voor hen herdenkingsstenen plaatsen.
Hele gezin opgepakt
De dag daarna – 29 november 1944 – werden zijn vrouw Anna en hun drie dochters Jo, Mien, Trijnie en zoon Johan ook allemaal opgepakt (foto rechts). Anna en de drie dochters werden op 23 januari 1945 vrijgelaten, maar Johan pas op 17 april 1945. Dochter Jo werd op 15 februari 1945 voor de tweede maal gearresteerd en overgebracht naar de vrouwenafdeling van de gevangenis in Utrecht. Daar werd zij tot 29 april 1945 opgesloten in celnummer 160.
Er zijn in Kamp Amersfoort 650 mensen omgekomen. Zij werden gefusilleerd of kwamen door mishandelingen of ontberingen om het leven.
Documentaire Mien Arntzen-Rijper
Het oorlogsverhaal van Mien Rijper (foto rechts) is op video vastgelegd door Pia Media in opdracht van Nationaal Monument Kamp Amersfoort als onderdeel van de film 'Kamp Amersfoort, getuigenissen van overlevenden'
De video is hier >> te zien.
Video clip
Door Pia Media is een videoclip gemaakt met authentieke beelden van Kamp Amersfoort.
U kunt de videoclip hier >> zien