Direct contact? Mail ons: info@oorlogsverhalen.com

Home > Namen > Kitty Waterman

Kitty Waterman

Het oorlogsverhaal van Kitty Waterman uit Amsterdam. Ze zat vanaf 17 september 1942 tot aan het einde van de oorlog samen met haar broertje David en hun ouders ondergedoken in Bergen bij Frans en Elisabeth Vrasdonk. Maar voor ze onderdook ging Kitty eerst nog mee naar een bioscoop op het Amsterdamse Damrak. Het verhaal is geschreven door Chris Houtman.

Chris Houtman schrijft: "Probeer je eens voor te stellen hoe het is om als puber ruim twee-en-een half jaar ondergedoken te zitten op een zolder met een dunne houten vloer, pal boven een postagentschap annex tijdschriftenhandel waar Duitse soldaten hun kranten uit de Heimat kochten en hun postpakketten van of naar huis kwamen afhalen of wegbrengen".


David en Kitty Waterman

"Het overkwam de jeugdige Amsterdams Joodse Kitty Waterman die vanaf 17 september 1942 tot aan het einde van de oorlog samen met haar ouders en haar jongere broertje David Waterman ondergedoken heeft gezeten in het achterhuis van de Karel de Grotelaan 20 in Bergen, bij Frans en Elisabeth Vrasdonk".


Karel de Grotelaan 20 in Bergen

Tegenover Groepshuis NSB

"En om de benarde situatie van de onderduikers nog beter te schetsen, het pand waar ze zaten, bevond zich pal tegenover het toenmalige politiebureau op nummer 17 en vlakbij het Groepshuis van de Bergens NSB op nummer 13. Met andere woorden: ze zaten in het hol van de leeuw en gek genoeg was dat ook misschien wel de reden dat er totaal geen verdenking op hun rustte, want geen enkele Joodse onderduiker zou het toch in zijn of haar hoofd halen om uitgerekend hier neer te strijken?"

Enorm risico

Chris Houtman vervolgt: "Voor Frans en Elisabeth Vrasdonk was het niet alleen een enorm risico dat ze namen, ze hadden ook veel werk aan hun gasten. Er moest voedsel voor hen worden geregeld en aangezien de onderduikers geen beschikking meer hadden over distributiebonnen moest er flink wat geïmproviseerd en geritseld worden. Pas nadat de hulp van de Landelijke Onderduikcentrale werd ingeroepen, konden veel van deze praktische problemen worden ondervangen, vooral door toedoen van de Bergense verzetsman Cor Sijpheer en zijn vrouw Hennie, die overigens zelf ook een aantal Joodse onderduikers in huis hadden".

In het hol van de leeuw

"In mijn jeugdroman voor grote mensen getiteld ‘In het hol van de leeuw’ volg ik", zo schrijft Chris Houtman,  "onder meer Kitty’s verhaal zoals zij dat in 1997 vertelde in een uitgebreid interview voor de Shoah Foundation for Living History, een wereldwijde Amerikaanse organisatie die werd opgericht door Steven Spielberg en werd gefinancierd uit de opbrengsten van de film ‘Schindler’s list’."
"In dit uitvoerige interview beschrijft Kitty onder andere de keer dat zij samen met haar ouders en haar broertje David urenlang verborgen had gelegen in de kruipruimte onder de vloer van de sigarenzaak van haar vader, terwijl er buiten op de Weesperstraat een razzia gaande was en dat bijna de houten schotten die voor de ramen en de voordeur zaten, door de Duitsers werden ingebeukt. Dat was het moment waarop haar ouders besloten dat ze moesten onderduiken. Via een klant uit Heiloo was vader Waterman aan een adres gekomen in Bergen waar ze terecht konden bij Elisabeth Vrasdonk-van Straaten, de dochter van deze klant. Kitty reisde vooruit. Ze werd in Amsterdam opgehaald door de jeugdige Trien, een andere dochter van meneer van Straaten".

Eerst nog naar de bioscoop

"In haar Shoah interview vertelt Kitty uitgebreid over deze tocht samen met Trien, die gebruik wilde maken van het feit dat ze als plattelandsmeisje ook een keer in Amsterdam was en per se naar de film wilde in de Cineac bioscoop op het Damrak (foto rechts). En Kitty mocht mee. Als schrijver zou je niet op het idee komen om zoiets te bedenken, maar ja, dat is dan weer het bijzondere aan de werkelijkheid, die is dikwijls wispelturiger dan we denken".

Naar Bergen

"Na de film namen ze de trein naar Alkmaar en arriveerden kort daarna met Bello in Bergen.
In het Shoah interview vertelt Kitty dat ze het er zo heerlijk vond ruiken en dat het er zo stil was, in vergelijking met de drukke Weesperstraat waar ze achter de winkel woonden en om de paar minuten tram 8 hoorden langs denderen".

Ouders en broertje ook in Bergen

"Later op de avond van deze 17e september 1942 arriveerden ook haar ouders (foto rechts) en broertje David gelukkig veilig op de Karel de Grotelaan 20 in Bergen, verstopt in de laadruimte van een vrachtwagen van de firma van Swieten".
"Hoe het verder afloopt met Kitty is te lezen in mijn boek ‘In het hol van de leeuw’ of te bekijken en/of te beluisteren via de video-luisterboek podcast die door 25 jongeren is gemaakt in samenwerking met RTV80".

Video-luisterboek podcast 

"Van de video-podcast  worden 27 aflveringen gemaakt. Aflevering-1 en de daarop volgenden zijn o.a. via You Tube te bekijken (klik hiervoor op de foto). Tot 4 mei 2025 is er iedere dag een nieuwe aflevering te zien, maar uiteraard zijn de vorige afleveringen ook terug te zien via de site van RTV80 en via YouTube en Spotify".

Boek

"En ik zou het bijna vergeten: het boek is natuurlijk ook te koop bij Boekhandel Thomas, de Eerste Bergense Boekhandel en bij boekhandel Stumpel in Alkmaar of te bestellen via de site: inhetholvandeleeuw.com", aldus Chris Houtman (hieronder op de foto met zijn boek).

  Het gezin Waterman heeft dankzij hun onderduik in Bergen de Tweede Wereldoorlog overleefd.

Terug naar het overzicht