Henk Kemper

Henk Kemper was tijdens de Japanse bezetting van 1942 tot 1945 buitenkamper. Na de Japanse capitulatie werd Henk als 16-jarige jongen in Soerabaja opgepakt door Indonesische opstandelingen die onder aanvoering van Soekarno op 17 augustus 1945 de Republiek Indonesia hadden uitgeroepen.

Henk Kemper is geboren in Probolinggo (foto rechts) op Java. Zijn vader was er procuratiehouder bij de Nederlands-Indische handelsbank. Hij was ook leger-vrijwilliger van de Nederlandse Landstorm. Bij de Japanse bezetting werd vader Kemper krijgsgevangen genomen en gemarteld door de Kempeitai, de Japanse inlichtingendienst. Na de arrestatie van vader, die als dwangarbeider werd afgevoerd, verhuisde het overgebleven gezin Kemper naar Soerabaja, waar ze niet werden opgesloten in een Jappenkamp. 

Buitenkampers

Naar schatting 250.000 Indische Nederlanders verbleven tijdens de bezetting buiten de Japanse concentratiekampen. Ze worden 'buitenkampers' genoemd. De Japanners maakten namelijk onderscheid tussen volbloed Nederlanders en Indische Nederlanders van gemengd bloed. De Nederlands-Indische families die buiten de kampen bleven, hadden geen inkomsten meer en konden slechts met grote moeite het hoofd boven water houden tijdens de Japanse bezetting. Het ging meestal om vrouwen en kinderen. Hun mannen waren door de Japanners afgevoerd naar werkkampen.

Bersiap

Na de Japanse capitulatie werd de toen 16-jarige Henk op 15 oktober 1945 tijdens de bersiap-opstand opgepakt door pemoeda’s (Indonesische opstandelingen) en samen met honderden Indische Nederlanders, vooral vrouwen en jonge mannen, afgevoerd naar de Simpang Sociëteit in Soerabaja (foto rechts). Hier was Henk getuige van gruwelijke moordpartijen door pemoeda’s.

Gered door Jack Boer

Van de Simpangclub werden Henk Kemper en de andere overlevenden overgebracht naar de Werfstraatgevangenis (foto rechts), ook in Soerabaja. Daar moesten ze spitsroeden lopen. Dat wil zeggen dat ze door een woedende menigte Indonesiërs naar binnen geknuppeld werden. In de Werfstraatgevangenis zijn ruim 2300 mensen met de Nederlandse nationaliteit door Indonesische opstandelingen opgesloten. De bedoeling is dat ze allemaal omgebracht zullen worden. Maar ze overleven het dankzij een spectaculaire reddingsactie van de Nederlander Jack Boer.


Henk Kemper is inmiddels overleden. Hij is 86 jaar geworden. Wij herdenken hem met eerbied en respect.

De video met het oorlogsverhaal van Henk Kemper is mede mogelijk gemaakt door een subsidie van het vfonds (Nationaal Fonds voor Vrede, Vrijheid en Veteranenzorg) in het kader van het project 'De laatste ooggetuigenissen van (de gevolgen van) de Tweede Wereldoorlog' van de Stichting Oorlogsverhalen.