Johan van Werven

Johan van Werven vocht aan het begin van de Tweede Wereldoorlog als Nederlands militair bij de slag om de Grebbeberg. Na de Duitse bezetting werd hij actief in het Nederlands verzet. Na de oorlog ging hij als militair naar Nederlands-Indië, waar hij tijdens de Politionele Acties aan Nederlandse zijde vocht tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog. Johan is op 20 februari 1986 overleden. Zijn dochter Annette tekende zijn verhaal op. Ze vertelt:

"Mijn vader, Johan van Werven (foto rechts), werd geboren op 30-11-1918 te Hattem (NL). Hij was gedoopt onder de vlag van Het Leger des Heils en in zijn jeugd was hij ook bij de padvinders van Het Leger des Heils. Zijn ouders Tinus van Werven en Wilhelmina van Werven-Siebelink verhuisden naar Apeldoorn-Wenum. Mijn vader leerde hier het vak van brood- en banketbakker toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Hij kwam in het leger en zou hier meer dan 40 jaar blijven. Bij zijn afscheid uit de militaire dienst was mijn vader Adjudant van de Generale Staf van het 1^e Legerkorps der Nederlanden boven de rivieren. Maar voordat het zover was, lagen verschrikkelijke en gevaarlijke tijden met enorm veel risico’s voor leven en dood in het verschiet".

Slag om de Grebbeberg

"Toen Duitse strijdkrachten in 1940 Nederland binnen vielen, was het Nederlands leger hierop niet voorbereid. Op de Grebbeberg werd hard gevochten en mijn vader zat er middenin. Het was een oneerlijk gevecht. Vader heeft mij hierover ondermeer verteld : “Wij lagen daar met onze bajonetgeweren. Je kon precies horen wanneer wij vuurden of de vijand. Bij ons hoorde je een licht vuurgeluid, het antwoord kwam dan zwaar en donderend terug. Op een gegeven moment sneuvelden jongens om mij heen die ik goed kende. Al was het voor het eerst moeilijk geweest, nu schoot ik op alles wat zich aan de overkant bewoog. De situatie werd nog slechter als je niet meer wist op wie je moest schieten. Duitse soldaten droegen Nederlandse uniformen en veel Nederlandse soldaten waren op de vlucht. Opeens kwamen voertuigen op ons af die we nooit gezien hadden, zogenaamde “Panzer”. Er was geen houden meer aan. Wij waren de laatste groep die zich terug moest trekken en bijna allemaal, ik ook, waren we gewond geraakt. Dat we het nog gered hebben, is een wonder.”

Het verzet

"Militaire tegenstand werd ook voor mijn vader deelneming aan Het Verzet. In Apeldoorn-Wenum, Wiesel en Noord-Apeldoorn was het verzet zeer actief. Er werd in deze omgeving veel gevochten en er werden aanslagen gepleegd. Vanaf de Duitse kant volgden dan ook vele wraakacties. Van opgeven was geen sprake en voor de Veluwse verzetsstrijders, die boven de rivieren door Prins Bernhard (foto rechts) in 1944 uit de illegaliteit werden gehaald, bleef het onverminderd moeilijk. Het verzet stond met de rug tegen de muur", aldus .

Na de oorlog

"Na de oorlog was mijn vader in Ermelo gestationeerd. Hier werd het eerste leger gevormd: 1-8 R.I. (Eerste Regiment, achtste Bataljon Infanterie) dat direct onder bevel van Prins Bernhard stond. Mijn vader behoorde vanaf het eerste uur tot 1-8 R.I."

Nederlands-Indië

"Met zicht op een militaire loopbaan meldt mijn vader zich als oorlogsvrijwilliger om in Nederlands-Indië tegen de Japanners en de Japan getrouwe Javanen te vechten. In Nederlands-Indië werd een nieuwe brigade opgericht. Deze brigade zou als de U-Brigade de geschiedenis in gaan. 1-8 R.I. (foto rechts) speelde hierbij een belangrijke rol. De U-Brigade werd steeds groter. Het Veluwse Bataljon kreeg al gauw de bijnaam Haantjes, vanwege de Veluwse Haan op het embleem", aldus Anette.

Sumatra

"Mijn vader werd in Noord-Sumatra bij de plaats Klender ingedeeld. Het was de bedoeling een boek over de  1-8 R.I. te schrijven, maar omdat dit bataljon zo veel afgrijselijke dingen beleefd heeft, werd dit boek verboden. Vader vertelde: 'Als de inheemse bevolking wist, dat wij de taken van de Engelsen overgenomen hadden, kwamen ze weer terug in hun kampong. Onder de Engelsen hadden ze angst leren kennen.'

Hotel Centraal

Tijdens zijn diensttijd in Nederlands-Indië werd mijn vader beheerder van Hotel Centraal (foto rechts). Een hotel voor soldaten en bezoekers uit Europa. Tevens was hij instructeur van het militaire muziekkorps De Haantjes, waarmee hij regelmatig optrad", aldus Anette.

Afschuwelijke gebeurtenissen

Over de afschuwelijke gebeurtenissen, die Johan van Werven in Nederlands-Indië heeft meegemaakt, is een bijlage gemaakt met ooggetuigeverklaringen van hem, opgetekend door zijn dochter Annette van Werven.
De verklaringen zijn hier >> te lezen.