Lammie Kosses-Drenth
Het Oorlogsverhaal van Lammie Kosses Drenth. Op 10 december 1944 beviel Lammie van een dochter. De vader was de bij hen ondergedoken Ben Kosses. Ze woonden in een piepklein boerderijtje in het Stadskanaalse achterland. Het gezin bestond uit vader Willem Drenth, moeder Hindertje Drenth en hun dochters Lammie en Fennie.Tijdens de oorlog boden ze in hun boerderijtje onderduik aan maar liefst 16 joden. Ze overleefden allen de oorlog.
De familie Drenth
Op de foto boven, het gezin Drenth. Van links naar rechts: moeder Hindertje, Lammie, Hennie (dochter van Lammie, geboren in de oorlog), Fennie (zus van Lammie), vader Willem Drenth.
Joodse gemeenschap Stadskanaal
Tot 1940 kende ook Stadskanaal een Joodse gemeenschap. De meeste van de 180 joden die er toen woonden, zijn via Kamp Westerbork afgevoerd naar de Duitse vernietigingskampen. Slechts 44 hebben de oorlog overleefd. De meesten omdat het plaatselijk verzet ze hielp met onderduiken.
Dat deed ook het gezin Drenth. Ze boden onderdak aan 16 Joden, gezinnen en een enkele allenstaande.
Klein oppervlak
Het leven in de kleine boerderij aan de Kromme Wijk in Stadskanaal (foto rechts) was niet eenvoudig, maar verliep zonder grote problemen. Met moeite werd de discipline opgebracht die nodig was om met zoveel mensen op een klein oppervlak, anderhalve vierkante meter per persoon, samen te leven. De onderduikers verbleven in de voorkamer, het gezin Drenth in de achterkamer waar ook een fornuis en een aanrecht was.
Dreigende conflicten
Dreigende conflicten van zoveel mensen opeen gepakt in een kleine ruimte, werden in de kiem gesmoord door de wijsheid van moeder Hindertje Drenth. De onderduikers bleven op de hoogte van de stand van zaken in de wereld. De kinderen werden onderwezen door Bennie Kosses, een van de onderduikers.
Dekmantel
De vindingrijkheid van vader Willem Drenth en de hulp van goede bekenden zorgde ervoor dat de familie Drenth en de onderduikers geen honger hoefden te lijden. Willem Drenth bedacht ook dat als dochter Lammie een baantje zou kunnen bemachtigen bij de NSB, dit een goede dekmantel zou zijn. Dat lukte: in 1943 werkte Lammie enige tijd in het Kringhuis van de NSB - de voormalige huishoudschool- in Stadskanaal (foto rechts).
Ze werd vanaf dat moment ten onrechte beschouwd als een collaborateur, en verloor haar vrienden. Het risico op een huiszoeking werd hierdoor echter tot een minimum beperkt.
Geboorte
Op 10 december 1944 beviel dochter Lammie Drenth van een dochter.
In het dorp werd ervan uitgegaan dat dit een ‘moffenkind’ zou zijn. De buitenwereld kon echter niet vermoeden dat onderduiker Bennie Kosses de vader van de baby was.
Ze noemden hun onderduik-baby Hennie (foto rechts Lammie met dochter Hennie).
Getrouwd 3 dagen na de bevrijding
Op 8 mei 1945, 3 dagen na de bevrijding, trouwden Lammie en Bennie.
Alle onderduikers waren bij de bruiloft aanwezig (foto rechts onder).
93 jaar geworden
Lammie Kosses Drenth is overleden op 24 januari 2021. Ze is 93 jaar geworden.
Musical
Over de onderduik bij de familie Drenth is door de toneelvereniging van Odoorn een musical gemaakt met als titel: Het Andere Achterhuis.