Joop Abbink en David van der Reis

David van der Reis en Joop Abbink: de 'Band of Brothers' van twee verzetsstrijders.

                David van der Reis                                       Joop Abbink

Jan van Velzen attendeerde ons op het oorlogsverhaal van David van der Reis en Joop Abbink.
Hieronder een samenvatting van hun verhaal:

Tekeningen gevechtsvliegtuig

Joop Abbink werkte bij Fokker. Eind 1940 werd door een collega van een andere afdeling gevraagd of hij constructietekeningen wilde stelen van het G1-gevechtsvliegtuig om deze bewapeningsdetails naar Engeland te laten smokkelen. 
Door deze "collega" werd hij aan David van der Reis voorgesteld. David woonde in Rotterdam in de Willem Buytewechstraat 160b. Omdat David van der Reis na zijn opleiding tot machinebankwerker in Engeland een opleiding tot koeltechnicus had gevolgd zou hij voor de benodigde contacten met Engeland zorgen. David had een groot ideaal: "naar Engeland gaan om vandaar uit tegen de Duitsers te vechten". 

Verraad

De hele zaak mislukte echter want de "collega" van Joop Abbink bleek een verrader te zijn. Joop werd bij het afdelingshoofd ontboden en verhoord over de gestolen tekeningen. Joop werd uiteindelijk apart genomen door het hoofd van de beveiliging en gedwongen de ontvreemde tekeningen terug te halen. Hij hoefde aan deze man niet te vertellen waar hij ze verstopt had. Vandaar dat er verder niemand opgepakt werd. Bij terugkomst op de fabriek werd hij op staande voet ontslagen. Het hoofd van de beveiliging liep met hem mee naar de uitgang en wenste hem veel succes. Hij kreeg van hem ook het advies gelijk onder te duiken. 

De Oranje Vrijbuiters

David had vanaf het begin van de oorlog al contacten met leden van verzetsgroepen, later bekend onder de naam de Oranje Vrijbuiters. Hij nam Joop Abbink mee naar een aantal contacten in Woerden en Epe en stelde hem uiteindelijk voor aan het hoofd van deze verzetsgroep in Utrecht, Klaas Postma. David reisde vanaf de invoering van het persoonsbewijs in 1941 al op een vervalst persoonsbewijs en een vervalst treinabonnement.

Onderduiken

David van der Reis moest onderduiken en zat o.a op de boerderij bij Dorus Wessels op Heiveld , een dorpje bij Wijchen. Een van de dochters van Dorus Wessels, Annie, zorgde voor onderduikadressen in de regio. David had gitzwart haar. Hij bleekte zijn haar om zijn Joodse uiterlijk te verdoezelen. Dit moest hij 2 soms 3 keer in de week doen. 

Paters van het klooster

David van der Reis had inmiddels contacten met de paters van het klooster in Alverna. Die hebben hem geholpen een nieuwe identiteit aan te nemen. Zij zorgden voor een vervalste persoonskaart in het Gemeenteregister van Wijchen en zodoende kon David aldaar een nieuw origineel persoonsbewijs met een gefingeerde naam ophalen. Zijn gebleekte haar verfde hij weer zwart zodat uitgroei niet te zien was. Hij heette nu Mario Talamini, was Italiaan en Rooms-Katholiek en zijn ouders woonden in Rome. 
Bij het ophalen van het nieuwe persoonsbewijs op het Gemeentehuis in Wijchen nam hij, terwijl de ambtenaar even weg was, een officieel stempel mee. Met dit persoonsbewijs als voorbeeld liet David in Rotterdam bij bevriende relaties duizenden persoonsbewijzen drukken. Hij zwierf met stempel en valse persoonsbewijzen door het land om landgenoten in het verzet de helpende hand te bieden. 

Onderduik Apeldoorn

De verzetsgroep in Epe werd verraden. Joop Abbink hielp David aan een 2e onderduikadres in Apeldoorn bij de oude mevrouw Vonk, die woonde in een villa bij het – en hoe kan het toepasselijker – Oranjepark. Joop Abbink, gesteund door zijn verloofde Beppie van Barrelo en David Van der Reis met zijn vele contacten in het verzet, verzorgden onderduikadressen, valse persoonsbewijzen en bonkaarten. 

Arrestatie David van der Reis

David had begin mei 1943 een afspraak met Joop Abbink in Apeldoorn. David kwam niet opdagen. Joop vertrouwde het niet en
heeft toen bij een hem bekende bij de Apeldoornse politie geïnformeerd of er iets bekend was over een arrestatie. Deze vertelde Joop dat er alleen een Italiaan was gearresteerd, die zei dat hij Katholiek was maar volgens hen een Jood moest zijn. Joop Abbink wist genoeg. 
David van der Reis werd op 8 mei 1943 in Apeldoorn op bevel van Jannes Doppenberg gearresteerd door de politiebeambten Oosterdijk en Pelk. Tijdens zijn verhoor op het Apeldoornse politiebureau werd hij zwaar gemarteld. Zijn bloed zat op de muren en de deurmat was doordrenkt met bloed.
Maar hij heeft zijn ware identiteit noch enige andere informatie prijs gegeven. Ook niet toen de SD – de Sicherheitsdienst –  hem in Arnhem verhoorde en martelde. David is niet doorgeslagen. 
Door consequent zijn schuilnaam te gebruiken, heeft hij de verzetsgroep van Joop Abbink, zijn onderduikadressen en vele anderen niet in gevaar gebracht. Hij staat als Mario Talamini in de boeken van de nazi's genoteerd en hield vol dat hij uit Rome kwam, dat zijn ouders daar nog leefden.

Kamp Westerbork

David werd op 14 mei 1943 naar Kamp Westerbork vervoerd. 
Joop Abbink is nog met een van zijn maten naar Westerbork gegaan om te onderzoeken of ze David zouden kunnen bevrijden. Maar dat bleek niet mogelijk.  
David van der Reis werd op 18 mei 1943 vanuit Kamp Westerbork naar Sobibór gedeporteerd waar hij drie dagen later is vermoord.  
Op de transportlijsten naar Sobibór en in het boek "Vernietigingskamp Sobibor" van Jules Schelvis komt alleen David's schuilnaam voor. Tot op het laatst heeft hij zijn ware identiteit dus niet prijsgegeven.

Verzetswerk Joop Abbink

Joop Abbink heeft uitzonderlijk verzetswerk gedaan. Hij nam deel aan de overval op de Koepelgevangenis in Arnhem, waarbij de bekende verzetsstrijder Frits de Zwerver werd bevrijd. Ook nam hij deel aan de overval op het Huis van Bewaring in Arnhem waarbij 54 politieke gevangenen vrijkwamen.  
Joop Abbink is op 10 oktober 1944 opgepakt tijdens een grote razzia in de bossen bij Apeldoorn. Hij werd eerst opgesloten in de Willem III-Kazerne en is vervolgens via de concentratiekampen Amersfoort, Neuengamme in Sandbostel terecht gekomen. Daar is hij hij meer dood dan levend bevrijd door Britse troepen. 
Na de oorlog heeft Prins Bernard en zijn persoonlijke adjudant en lijfarts zich ingespannen voor de gezondheid van Joop Abbink. 
Hij heeft 6 jaar in diverse ziekenhuizen gelegen en vele operaties ondergaan. Hij miste 1 long en 7 ribben. 
Pas in 1953 kon Joop weer voorzichtig wat werk doen. Maar dat  kon hij niet volhouden en werd 100% invalide verklaard. 

Door de oorlog getekend

De oorlog heeft Joop Abbink de rest van zijn leven getekend. Zowel lichamelijk als geestelijk  
De pijn en de woede om het lot van David en de zijnen heeft Joop  nooit kunnen verwerken. Tot aan zijn dood heeft op Joop's bureau een foto van David gestaan. De man die hij onvoorwaardelijk vertrouwde en dat was wederzijds. Want zonder vertrouwen was er geen verzet mogelijk geweest.
Joop Abbink is 97 jaar geworden.